-
1 admiratio
admīrātĭo, ōnis, f. [st1]1 [-] action d'admirer, admiration. - in admiratione esse: être admiré. - admiratio divitiarum: admiration pour les richesses. - magna est admiratio dicentis, Cic. Off. 2, 14: on a beaucoup d’admiration pour l’orateur. - admirationem movere (habere): susciter l'admiration, exciter l'admiration. - auri admirationem nobis fecerunt, Sen.: ils ont fait de l'or l'objet de notre admiration. - est admiratio in bestiis, Cic.: il y a lieu d'admirer les animaux. - admiratione affici, Cic.: être admiré. - multae admirationes, Cic.: signes nombreux d'admiration. [st1]2 [-] étonnement, surprise. - admiratio rei, Cic.: surprise que cause un événement. - quid habet admirationis...? Cic.: qu'y a-t-il de surprenant que...? - consulem admiratio incessit, quod... Liv. 7, 34, 12: le consul s'étonna que... - abies admirationis praecipuae, Plin.: sapin d'une dimension étonnante.* * *admīrātĭo, ōnis, f. [st1]1 [-] action d'admirer, admiration. - in admiratione esse: être admiré. - admiratio divitiarum: admiration pour les richesses. - magna est admiratio dicentis, Cic. Off. 2, 14: on a beaucoup d’admiration pour l’orateur. - admirationem movere (habere): susciter l'admiration, exciter l'admiration. - auri admirationem nobis fecerunt, Sen.: ils ont fait de l'or l'objet de notre admiration. - est admiratio in bestiis, Cic.: il y a lieu d'admirer les animaux. - admiratione affici, Cic.: être admiré. - multae admirationes, Cic.: signes nombreux d'admiration. [st1]2 [-] étonnement, surprise. - admiratio rei, Cic.: surprise que cause un événement. - quid habet admirationis...? Cic.: qu'y a-t-il de surprenant que...? - consulem admiratio incessit, quod... Liv. 7, 34, 12: le consul s'étonna que... - abies admirationis praecipuae, Plin.: sapin d'une dimension étonnante.* * *Admiratio, admirationis, Verbale. Cic. Merveille, Esbahissement.\Affici admiratione. Cic. S'esmerveiller.\Efficere admirationes in aliquibus. Cic. Les faire admirables.\Habere admirationem dicitur res aliqua. Cic. Dequoy on s'esmerveille.\Mouere admirationem alicui. Cic. Le faire esbahir.\Obstupefacti homines admiratione. Cic. Estonnez d'esbahissement.\Esse in admiratione. Plin. Estre en admiration. -
2 admiratio
admīrātio, ōnis, f. (admiror), das Anwundern, a) = die Bewunderung, das Anstaunen, das hohe Interesse an etw., dicentis, Cic.: divitiarum, Cic.: homo admiratione dignissimus, Plin. ep.: imbutus uterque admiratione alterius, Liv.: in admirationem versus (hingerissen), Liv.: summam hominum admirationem excitare, Cic.: admirationem habere (erregen), Cic.: inicere cuivis admirationem sui, Nep.: ingenti Romanorum admiratione teneri (erfüllt sein), Eutr.: admiratione afficiuntur ii, qui etc., es wird denen B. gezollt, die usw., Cic.: admirationis humanae in eo iuvene excedere modum, über das Maß, wie man sonst menschliche Dinge bewundert, hinausgehen, Liv.: in magna (maxima) admiratione esse, Gegenstand hoher B. sein, Cic. u. Plin.: admiratione auferri (hingerissen werden), Quint.: multos admirationis de te suae paenitet, Sen. ad Polyb. 6, 3: est etiam admiratio nonnulla in bestiis aquatilibus iis, quae etc., etwas Interessantes (Merkwürdiges), Cic.: alterius tabulae admiratio est (das Bewundernswerte an dem zw. G. ist) m. folg. Akk. u. Infin., Plin. – Plur. admirationes, Ausbrüche der Bew., Cic. u.a.: clamores et admirationes efficere, laute B., Cic. – b) = die Verwunderung, das Staunen, omnium nostrorum, Cic.: tam atrocis rei, über usw., Cic.: u. so ancipitis sententiae, Liv.: homines obstupefacti admiratione, Cic.: admirationem habere (erregen), Cic.: alci maximam admirationem movere, Cic.: alqm in admirationem convertere, Liv.: admiratio consulem incessit, quod etc., Liv.: admiratio orta est m. folg. Akk. u. Infin., Liv.: fit clamor et admiratio populi m. folg. Akk. u. Infin. (darüber, daß usw.), Cic.: tanta admiratio singularum universarumque rerum incussa, ut etc., Liv.: hunc tantā admiratione perculit, ut etc., machte er vor Staunen so betreten, Flor.: in quo haec admiratio fiebat (bei dem folgender Ausdruck der V. laut wurde) m. folg. dir. Rede, Cic. Tusc. 3, 39.
-
3 admiratio
admīrātio, ōnis, f. (admiror), das Anwundern, a) = die Bewunderung, das Anstaunen, das hohe Interesse an etw., dicentis, Cic.: divitiarum, Cic.: homo admiratione dignissimus, Plin. ep.: imbutus uterque admiratione alterius, Liv.: in admirationem versus (hingerissen), Liv.: summam hominum admirationem excitare, Cic.: admirationem habere (erregen), Cic.: inicere cuivis admirationem sui, Nep.: ingenti Romanorum admiratione teneri (erfüllt sein), Eutr.: admiratione afficiuntur ii, qui etc., es wird denen B. gezollt, die usw., Cic.: admirationis humanae in eo iuvene excedere modum, über das Maß, wie man sonst menschliche Dinge bewundert, hinausgehen, Liv.: in magna (maxima) admiratione esse, Gegenstand hoher B. sein, Cic. u. Plin.: admiratione auferri (hingerissen werden), Quint.: multos admirationis de te suae paenitet, Sen. ad Polyb. 6, 3: est etiam admiratio nonnulla in bestiis aquatilibus iis, quae etc., etwas Interessantes (Merkwürdiges), Cic.: alterius tabulae admiratio est (das Bewundernswerte an dem zw. G. ist) m. folg. Akk. u. Infin., Plin. – Plur. admirationes, Ausbrüche der Bew., Cic. u.a.: clamores et admirationes efficere, laute B., Cic. – b) = die Verwunderung, das Staunen, omnium nostrorum, Cic.: tam atrocis rei, über usw., Cic.: u. so ancipitis sententiae, Liv.: homines obstupefacti admiratione, Cic.: admira-————tionem habere (erregen), Cic.: alci maximam admirationem movere, Cic.: alqm in admirationem convertere, Liv.: admiratio consulem incessit, quod etc., Liv.: admiratio orta est m. folg. Akk. u. Infin., Liv.: fit clamor et admiratio populi m. folg. Akk. u. Infin. (darüber, daß usw.), Cic.: tanta admiratio singularum universarumque rerum incussa, ut etc., Liv.: hunc tantā admiratione perculit, ut etc., machte er vor Staunen so betreten, Flor.: in quo haec admiratio fiebat (bei dem folgender Ausdruck der V. laut wurde) m. folg. dir. Rede, Cic. Tusc. 3, 39.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > admiratio
-
4 admīrātiō
admīrātiō ōnis, f [admiror], admiration, wonder: admiratione adfici: admirationis plus habere quam gloriae. — Plur, expressions of admiration, applause: admirationes in oratoribus efficere: copiose sapienterque dicentis: sui, N.: viri, L. — Wonder, surprise, astonishment: mihi admirationem moveri: in admirationem versus (rex), L.: tam ancipitis sententiae, L.* * *wonder, surprise, astonishment; admiration, veneration, regard; marvel -
5 admiratio
admīrātĭo, ōnis, f. [admiror].I.An admiring, admiration.—Absol.:II.tua divina virtus admirationis plus habet quam gloriae,
Cic. Marcell. 26:qui (plausus) non numquam ipsa admiratione compressus est,
id. Deiot. 34:perspicua admiratione declaratur,
id. Balb. 2; id. Off. 2, 10, 36.— More freq. with gen. of object:copiose sapienterque dicentis,
Cic. Off. 2, 14:si quid fuit in isto studio admirationis,
id. Mur. 25:admiratione afficiuntur ii,
id. ib. 2, 10:admiratio nonnulla in bestiis aquatilibus,
id. N. D. 2, 48, 124 al.:cuivis inicere admirationem sui,
Nep. Iph. 3:hominis admiratio,
Cic. Arch. 4:admiratio viri,
Liv. 9, 8; so id. 7, 34; Suet. Ner. 52 al.:in magna admiratione esse,
to be greatly admired, Plin. 36, 5, 10, § 32.—In plur.:haec sunt, quae admirationes in bonis oratoribus efficiunt,
Cic. de Or. 1, 33; so id. Brut. 84, 290; Vitr. 7, 13.—Wonder, surprise, astonishment (cf.:admiror, admirabilis): hoc mihi maximam admirationem movet,
Cic. Phil. 10, 2; so,habere,
id. Fam. 5, 12, 18:divitiarum,
id. Off. 2, 20; id. de Or. 2, 62; id. Or. 3 al.:admiratio ancipitis sententiae,
Liv. 21, 3:non sine admiratione,
Suet. Calig. 19; so Plin. 7, 12, 10, § 56; 16, 26, 44, § 107:ut admirationem faciam populo,
Vulg. Isa. 29, 14:miratus sum illam admiratione magna,
ib. Apoc. 17, 6.—Also with quod:(Decium) admiratio incessit, quod nec pugnam inirent, etc.,
Liv. 7, 34, 12. -
6 exclamatio
exclāmātio, ōnis, f. (exclamo), der Ausruf, a) im allg., der Ausruf, Aufschrei, acuta atque attenuata nimis exclamatio, Cornif. rhet. 3, 21: Plur., acutae vocis exclamationes vitare, Cornif. rhet. 3, 21: dulces exclamationes theatri causā producere, Quint. 11, 3, 179. – b) der Ausruf als rhet. Figur, Cornif. rhet. 4, 22. Cic. de or. 3, 207. Quint. 9, 1, 34. Tac. dial. 26 u. 31: excl. vel admirationis vel conquestionis, Cic. or. 135.
-
7 trepidus
trepidus, a, um (altind. trprá-s, hastig, griech. τραπέω), trippelnd, teils aus Eilfertigkeit, Geschäftigkeit, teils aus Furcht, hastig, unruhig, ängstlich, a) eig., v. leb. Wesen und meton. v. menschl. Zuständen u. dgl., trepida Dido, Verg.: trepidae apes coëunt, Verg. – v. der unsicheren Hast des Bestürzten, Ratlosen, v. Pers., Sall. u. Liv.: curia, Liv.: civitas, Liv.: trepidus formidine, Verg.: m. Genet. (= wegen. vor usw.), rerum, Verg. u. Sil.: rerum suarum, Liv.: religionis, Apul.: magis ac magis trepidus admirationis et metus, erbebend vor usw., Tac. – v. Zuständen u. dgl., die von Angst zeugen, metus, Ov.: cursus, Verg.: vita, in Gefahr schwebend, Tac.: litterae, Mißliches verkündend, Curt.: u. so nuntius, Unglückspost, Iustin.: res trepidae, überall Verwirrung, Sall.: in re trepida, in rebus trepidis, in unruhevoller, angstvoller, mißlicher Lage, Liv.: fuga non minus trepida quam in acie fuit, Liv. – b) übtr., v. lebl. Subjj.: ahenum, kochend, schäumend, Verg.: pes, Ov.: os, vultus, Ov.: oculi, Sen.
-
8 tuus
tuus, a, um, Pronom. poss. (tu), dein, I) subjektiv: A) im allg.: tuus pater, Ter.: tuus est servus, Plaut.: tua bona (Ggstz. aliena mala), Cic. – subst., tui, die Deinigen, deine Angehörigen, Cic., deine Leute, Plin. ep.: tuum (tuom), das Deinige, tuom tibi reddo, das dir Versprochene, Ter.: hau nosco tuom, deine Art u. Weise, deinen Charakter, Plaut.: so auch Plur. tua, Ter.: verb. tui tuaque, Cic. – tuum est = es ist deine Sache, -Gewohnheit, -Art u. Weise, u. = es ist deine Pflicht, m. folg. Infin., Komik. – in den cas. obliqu. verstärkt durch die Suffixe pte u. met, um unser selbst zu bezeichnen, tuopte ingenio, Plaut.: tuismet virtutibus, Apul. – B) prägn.: 1) dein = dir günstig, für dich passend, tempore non tuo, Mart.: tempore tuo pugnasti, Liv. – 2) dein eigener Herr, nur von dir abhängig, semper tuus, Stat. silv. 2, 2, 72; u. so Stat. Theb. 4, 836. – bildl., tuus sis, bei dir (= bei Verstande), Arnob. 1, 12. – II) objektiv = zu dir, nach dir, gegen dich u. dgl., desiderio tuo, Cic.: in tua observantia, Planc. in Cic. ep.: neque neglegentiā tuā neque odio id fecit tuo, Ter.: Rhenum et Euphratem admirationis tuae (deines Namens) societate coniungeres, Plin. pan. Vgl. Schwarzii observv. ad Plin. pan. p. 510 (b). – / Genet. Plur. tuûm (tuôm) = tuorum, Plaut. Poen. 1062.
-
9 exclamatio
exclāmātio, ōnis, f. (exclamo), der Ausruf, a) im allg., der Ausruf, Aufschrei, acuta atque attenuata nimis exclamatio, Cornif. rhet. 3, 21: Plur., acutae vocis exclamationes vitare, Cornif. rhet. 3, 21: dulces exclamationes theatri causā producere, Quint. 11, 3, 179. – b) der Ausruf als rhet. Figur, Cornif. rhet. 4, 22. Cic. de or. 3, 207. Quint. 9, 1, 34. Tac. dial. 26 u. 31: excl. vel admirationis vel conquestionis, Cic. or. 135.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > exclamatio
-
10 trepidus
trepidus, a, um (altind. trprá-s, hastig, griech. τραπέω), trippelnd, teils aus Eilfertigkeit, Geschäftigkeit, teils aus Furcht, hastig, unruhig, ängstlich, a) eig., v. leb. Wesen und meton. v. menschl. Zuständen u. dgl., trepida Dido, Verg.: trepidae apes coëunt, Verg. – v. der unsicheren Hast des Bestürzten, Ratlosen, v. Pers., Sall. u. Liv.: curia, Liv.: civitas, Liv.: trepidus formidine, Verg.: m. Genet. (= wegen. vor usw.), rerum, Verg. u. Sil.: rerum suarum, Liv.: religionis, Apul.: magis ac magis trepidus admirationis et metus, erbebend vor usw., Tac. – v. Zuständen u. dgl., die von Angst zeugen, metus, Ov.: cursus, Verg.: vita, in Gefahr schwebend, Tac.: litterae, Mißliches verkündend, Curt.: u. so nuntius, Unglückspost, Iustin.: res trepidae, überall Verwirrung, Sall.: in re trepida, in rebus trepidis, in unruhevoller, angstvoller, mißlicher Lage, Liv.: fuga non minus trepida quam in acie fuit, Liv. – b) übtr., v. lebl. Subjj.: ahenum, kochend, schäumend, Verg.: pes, Ov.: os, vultus, Ov.: oculi, Sen.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > trepidus
-
11 tuus
tuus, a, um, Pronom. poss. (tu), dein, I) subjektiv: A) im allg.: tuus pater, Ter.: tuus est servus, Plaut.: tua bona (Ggstz. aliena mala), Cic. – subst., tui, die Deinigen, deine Angehörigen, Cic., deine Leute, Plin. ep.: tuum (tuom), das Deinige, tuom tibi reddo, das dir Versprochene, Ter.: hau nosco tuom, deine Art u. Weise, deinen Charakter, Plaut.: so auch Plur. tua, Ter.: verb. tui tuaque, Cic. – tuum est = es ist deine Sache, -Gewohnheit, -Art u. Weise, u. = es ist deine Pflicht, m. folg. Infin., Komik. – in den cas. obliqu. verstärkt durch die Suffixe pte u. met, um unser selbst zu bezeichnen, tuopte ingenio, Plaut.: tuismet virtutibus, Apul. – B) prägn.: 1) dein = dir günstig, für dich passend, tempore non tuo, Mart.: tempore tuo pugnasti, Liv. – 2) dein eigener Herr, nur von dir abhängig, semper tuus, Stat. silv. 2, 2, 72; u. so Stat. Theb. 4, 836. – bildl., tuus sis, bei dir (= bei Verstande), Arnob. 1, 12. – II) objektiv = zu dir, nach dir, gegen dich u. dgl., desiderio tuo, Cic.: in tua observantia, Planc. in Cic. ep.: neque neglegentiā tuā neque odio id fecit tuo, Ter.: Rhenum et Euphratem admirationis tuae (deines Namens) societate coniungeres, Plin. pan. Vgl. Schwarzii observv. ad Plin. pan. p. 510 (b). – ⇒ Genet. Plur. tuûm (tuôm) = tuorum, Plaut. Poen. 1062. -
12 aut
aut, conj. [aut, Osc. auti, Umbr. ote, ute, may be a modification of autem, as at of et, the suffix -t being a relic of the demonstrative -tem, which appears in item, and is the same as -dem in quidem, and -dam in quondam, and of which the demonstrative adverbs, tam and tum, are absolute forms; the first part of these words may be compared with the Gr. au (cf. aute and autar), and with the Sanscr. vā = or, with which again may be compared ve and vel; v. Corss. Ausspr. II. p. 595, and also pp. 130, 223, 411], or; and repeated: aut... aut, either... or; so in Sanscr. vā... vā.I.In gen. it puts in the place of a previous assertion another, objectively and absolutely antithetical to it, while vel indicates that the contrast rests upon subjective opinion or choice; i. e. aut is objective, vel subjective, or aut excludes one term, vel makes the two indifferent.a.Used singly, or:b.omnia bene sunt ei dicenda, qui hoc se posse profitetur aut eloquentiae nomen relinquendum est,
Cic. de Or. 2, 2, 5:quibusnam manibus aut quibus viribus,
Caes. B. G. 2, 30:Vinceris aut vincis,
Prop. 2, 8, 10:cita mors venit aut victoria laeta,
Hor. S. 1, 1, 8:ruminat herbas aut aliquam in magno sequitur grege,
Verg. E. 6, 55 et persaep. (cf. on the contrary, Tac. G. 8: quae neque confirmare argumentis, neque refellere in animo est: ex ingenio suo quisque demat vel addat fidem).—Repeated, aut... aut, either... or:c.Ubi enim potest illa aetas aut calescere vel apricatione melius vel igni, aut vicissim umbris aquisve refrigerari salubrius?
Cic. Sen. 16, 57:Nam ejus per unam, ut audio, aut vivam aut moriar sententiam,
Ter. Phorm. 3, 1, 19; id. Heaut. 3,1,11 sq.:aut, quicquid igitur eodem modo concluditur, probabitis, aut ars ista nulla est,
Cic. Ac. 2, 30, 96:partem planitiae aut Jovis templum aut oppidum tenet,
Liv. 44, 6, 15:terra in universum aut silvis horrida aut paludibus foeda,
Tac. G. 5:hoc bellum quis umquam arbitraretur aut ab omnibus imperatoribus uno anno aut omnibus annis ab uno imperatore confici posse?
Cic. Imp. Pomp. 11,31.—More than twice repeated:d.aut equos Alere aut canes ad venandum, aut ad philosophos, Ter And. 1, 1, 29: Uxor, si cesses, aut te amare cogitat Aut tete amare aut potare atque animo obsequi,
id. Ad. 1, 1, 7 sq.; so four times in Lucr. 4, 935 sq.; five times in Cic. Off. 1, 9, 28; id. N. D. 3, 12, 30; and Prop. 4, 21, 26 sqq.; and six times in Plin. 17, 10, 9, § 58.—Sometimes double disjunctive phrases with aut... aut are placed together:e.Adsentior Crasso, ne aut de C. Laelii soceri mei aut de hujus generi aut arte aut gloriā detraham,
Cic. de Or. 1, 9, 35:res ipsa et rei publicae tempus aut me ipsum, quod nolim, aut alium quempiam aut invitabit aut dehortabitur,
id. Pis. 39, 94.—Repeated after negatives:f.ne aut ille alserit Aut ceciderit atque aliquid praefregerit,
Ter. Ad. 1, 1, 11:ne tanti facinoris immanitas aut exstitisse aut non vindicata esse videatur,
Cic. Cat. 1, 6, 14; id. Sull. 43; id. Sest. 37; 39:neque enim sunt aut obscura aut non multa post commissa,
id. Cat. 1, 6, 15; id. Off. 1, 20, 66; 1, 11, 36; 1, 20, 68; id. de Or. 2, 45, 189:nec milites ad scelus missos aut numero validos aut animo promptos,
Tac. A. 14, 58; id. H. 1, 18; id. Or. 12:nec erit mirabilis illic Aut Stratocles aut cum molli Demetrius Haemo,
Juv. 3, 98 sq.:neque aut quis esset ante detexit aut gubernatorem cedere adversae tempestati passus est,
Suet. Caes. 58; id. Ner. 34:Nec aut Persae aut Macedones dubitavere,
Curt. 4, 15, 28: Non sum aut tam inhumanus aut tam alienus a Sardis. Cic. Scaur. 39; id. Cat. 1, 13:Nihil est tam aut fragile aut flexibile quam etc.,
id. Mil. 36 al. —In interrogations:g.quo modo aut geometres cernere ea potest, quae aut nulla sunt aut internosci a falsis non possunt aut is, qui fidibus utitur, explere numeros et conficere versus?
Cic. Ac. 2, 7, 22; so id. de Or. 1, 9, 37; id. Rosc. Am. 40, 118; id. N. D. 1, 43, 121.—In comparative clauses:II.talis autem simulatio vanitati est conjunctior quam aut liberalitati aut honestati,
Cic. Off. 1, 15, 44.—Esp.A.Placed singly, to connect to something more important that which is less so, or at least.a.Absol.:b.Incute vim ventis submersasque obrue puppes, Aut age diversos et dissice corpora ponto,
Verg. A. 1, 69 sq. Rib. (furens Juno et irata, quod gravissimum credebat, optavit, deinde quod secundum intulit, Diom. p. 411 P.):quaero, num injuste aut improbe fecerit,
or at least unfairly, Cic. Off. 3, 13, 54:a se postulari aut exspectari aliquid suspicantur,
id. ib. 2, 20, 69:quā re vi aut clam agendum est,
or at least by stealth, id. Att. 10, 12:profecto cuncti aut magna pars Siccensium fidem mutavissent,
Sall. J. 56, 6:Audendum est aliquid universis aut omnia singulis patienda,
Liv. 6, 18, 7:pars a centurionibus aut praetoriarum cohortium militibus caesi,
Tac. A. 1, 30:potentiā suā numquam aut raro ad impotentiam usus,
Vell. 2, 29.—With certe, etc., v. infra, F. 2.—B.To connect something which must take place, if that which is previously stated does not, or, otherwise, or else, in the contrary case, = alioqui:C.Redduc uxorem, aut quam obrem non opus sit cedo,
Ter. Hec. 4, 4, 76:id (principium) nec nasci potest nec mori, aut concidat omne caelum etc.,
Cic. Tusc. 1, 23, 54 (Seyffert ad h. l., but preferring ut non; B. and K. and Kühner, vel):nunc manet insontem gravis exitus: aut ego veri Vana feror,
Verg. A. 10, 630:effodiuntur bulbi ante ver: aut deteriores fiunt,
Plin. 19, 5, 30, § 96:Mutatione recreabitur sicut in cibis... Aut dicant iste mihi, quae sit alia ratio discendi,
Quint. 1, 12, 6; 2, 17, 9.—To restrict or correct an expression which is too general or inaccurate, or, or rather, or more accurately.a.Absol.:b.de hominum genere, aut omnino de animalium loquor,
Cic. Fin. 5, 11, 33; 5, 20, 57; id. Ac. 2, 8, 23:Aut scilicet tua libertas disserendi amissa est, aut tu is es, qui in disputando non tuum judicium sequare,
id. Leg. 1, 13, 36: cenaene causā, aut tuae mercedis gratiā Nos nostras aedīs postulas comburere? or rather, etc., Plaut. Aul. 2, 6, 11.—In this signification aut sometimes begins a new clause: Potestne igitur quisquam dicere, inter eum, qui doleat, et inter eum, qui in voluptate sit, nihil interesse? Aut, ita qui sentiet, non apertissime insaniat? or is not rather, etc., Cic. Ac. 2, 7, 20:Quid est enim temeritate turpius? Aut quid tam temerarium tamque indignum sapientis gravitate atque constantiā, quam, etc.,
id. N. D. 1, 1, 1; id. Fin. 4, 26, 72; Plin. Ep. 1, 10, 3.—With potius (v. infra, F. 4.).—D.Neque... aut sometimes, but chiefly in the poets, takes the place of neque... neque: Neque ego hanc abscondere furto Speravi, ne finge, fugam;E.nec conjugis umquam Praetendi taedas aut haec in foedera veni,
Verg. A. 4, 339:Si neque avaritiam neque sordes aut mala lustra Obiciet vere quisquam mihi,
Hor. S. 1, 6, 68 Bentl., but ac, K. and H.:Nunc neque te longi remeantem pompa triumphi Excipit aut sacras poscunt Capitolia lauros,
Luc. 1, 287:Nam neque plebeiam aut dextro sine numine cretam Servo animam,
Stat. S. 1, 4, 66:Neque enim Tyriis Cynosura carinis Certior aut Grais Helice servanda magistris,
Val. Fl. 1, 17; so also Tacitus: nec litore tenus adcrescere aut resorberi, Agr. 10; G. 7 ter; H. 1, 32; so after non:Non eo dico, quo mihi veniat in dubium tua fides, aut quo etc.,
Cic. Quinct. 5:non jure aut legibus cognoscunt,
Tac. Or. 19; id. Agr. 41; id. G. 24; after haud:Haud alias populus plus occultae vocis aut suspicacis silentii permisit,
id. A. 3, 11; after nihil:nihil caedis aut praedae,
id. A. 15, 6; 13, 4; id. H. 1, 30.—The poets connect by aut... vel, vel... aut, instead of aut... aut, or vel... vel: Quotiens te votui Argu [p. 211] rippum Conpellare aut contrectare conloquive aut contui? Plaut. As. 3, 1, 19:F.aut appone dapes, Vare, vel aufer opes,
Mart. 4, 78, 6 (this epigram is rejected by Schneid.):Non ars aut astus belli vel dextera deerat,
Sil. 16, 32.—In connection with other particles.1.Aut etiam, to complete or strengthen an assertion, or also, or even:2.quid ergo aut hunc prohibet, aut etiam Xenocratem, etc.,
Cic. Tusc. 5, 18, 51:conjectura in multas aut diversas, aut etiam in contrarias partes,
id. Div. 2, 26, 55; id. Off. 1, 9, 28:si aut ambigue aut inconstanter aut incredibiliter dicta sunt, aut etiam aliter ab alio dicta,
id. Part. Or. 14, 51:etsi omnia aut scripta esse a tuis arbitror, aut etiam nuntiis ac rumore perlata,
id. Att. 4, 1.—So with one aut:quod de illo acceperant, aut etiam suspicabantur,
Cic. Fam. 1, 19, 36; Cels. 4, 18:si modo sim (orator), aut etiam quicumque sim,
Cic. Or. 3, 12; id. de Or. 1, 17, 76.—Aut certe, aut modo, aut quidem, or aut sane, to restrict a declaration, or at least (cf. II. A.).a.Aut certe:b.ac video hanc primam ingressionem meam aut reprehensionis aliquid, aut certe admirationis habituram,
Cic. Or. 3, 11; id. Top. 17, 64:quo enim uno vincebamur a victā Graeciā, id aut ereptum illis est, aut certe nobis cum illis communicatum,
id. Brut. 73, 254; so Dolabella ap. Cic. Fam. 9, 9, 1; Liv. 2, 1, 4; 40, 46, 2; Cels. 1, 2; 5, 26; Prop. 4, 21, 29.—Aut modo:c.Si umquam posthac aut amasso Casinam, aut obcepso modo,
Plaut. Cas. 5, 4, 22.—Aut quidem:d.Proinde desinant quidam quaerere ultra aut opinari... aut quidem vetustissimā nave impositos jubebo avehi,
Suet. Caes. 66.—Aut sane:3.Afer aut Sardus sane,
Cic. Scaur. 15.—Aut vero, to connect a more important thought, or indeed, or truly:4.Quem tibi aut hominem, aut vero deum, auxilio futurum putas?
Cic. Verr. 2, 4, 78:Quis enim tibi hoc concesserit, aut initio genus hominum se oppidis moenibusque saepsisse? Aut vero etc.,
id. de Or. 1, 9, 36.—Aut potius, for correction or greater definiteness, or rather (cf. II. C.):5.Erravit, aut potius insanivit Apronius?
Cic. Verr. 2, 3, 119:proditores aut potius apertos hostes,
id. Sest. 35:nemo est injustus, aut incauti potius habendi sunt improbi,
id. Leg. 1, 14, 40:Quae est ergo ista ratio, aut quae potius ista amentia?
id. Verr. 3, 173.—Aut ne... quidem:► Aut regularly precedes the words of its clause, but sometimes in the poets it takes the second place:ego jam aut rem aut ne spem quidem exspecto,
Cic. Att. 3, 22 fin.Saturni aut sacram me tenuisse diem,
Tib.1, 3, 18 Lachm.:justos aut reperire pedes,
id. 2, 5, 112:Persequar aut studium linguae etc.,
Prop. 4, 21, 27:Fer pater, inquit, opem! Tellus aut hisce, vel istam, etc.,
Ov. M. 1, 545 (Merk., ait):Balteus aut fluxos gemmis adstrinxit amictus,
Luc. 2, 362, where some read haud. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 525-558. -
13 habeo
hăbĕo, ui, itum, 2 (archaic perf. subj. habessit, Cic. Leg. 2, 8, 19; inf. haberier, Plaut. Mil. 2, 6, 111), v. a. and n. [etym. dub.; cf. Gr. kôpê, handle; Lat. capio; Germ. haben, Haft; Engl. have], to have, in the widest sense of the word, to hold, keep, possess, cherish, entertain, occupy, enclose, contain (cf.: teneo, possideo, etc.).I.In gen.A.Of personal subjects.1.With persons or things as objects: SI INTESTATO MORITVR, CVI SVVS HERES NEC SIT, AGNATVS PROXIMVS FAMILIAM HABETO, Fragm. XII. Tab. ap. Ulp. Fragm. 26, 1: ex tui animi sententia tu uxorem habes? Cato ap. Cic. de Or. 2, 64, 260; cf.:2.aliquam habere in matrimonio, Cic. Scaur. § 8: ipsum ex Helvetiis uxorem habere,
Caes. B. G. 1, 18, 6:si et prudentes homines et non veteres reges habere voluerunt,
Cic. Rep. 1, 37 fin.:quae cum patrem clarissimum, amplissimos patruos, ornatissimum fratrem haberet,
id. Rosc. Am. 50, 147:cum ille haberet filium delicatiorem,
id. de Or. 2, 64, 257:quod non ingenuous habeat clarosque parentes,
Hor. S. 1, 6, 91:habebat saepe ducentos, saepe decem servos,
id. ib. 1, 3, 11:fundum habere, Cic. Tull. § 14: cur pecuniam non habeat mulier?
id. Rep. 3, 10:tantas divitias habet,
Plaut. Bacch. 2, 3, 99; so,aurum,
id. ib. 2, 3, 35; and:vectigalia magna Divitiasque,
Hor. S. 2, 2, 101:tantum opum,
Cic. Rep. 1, 48:classes,
id. Phil. 9, 2, 4:naves,
id. Verr. 2, 5, 40, § 104:denique sit finis quaerendi, cumque habeas plus, Pauperiem metuas minus,
Hor. S. 1, 1, 92:tacitus pasci si posset corvus, haberet Plus dapis,
id. Ep. 1, 17, 50:Dionysii equus quid attulit admirationis, quod habuit apes in juba?
Cic. Div. 2, 31, 67: faenum habet in cornu;longe fuge,
Hor. S. 1, 4, 34:leges in monumentis habere,
Cic. Rep. 2, 14:hostis habet muros,
Verg. A. 2, 290:hostis habet portus,
Val. Fl. 3, 45 al.:quam vellem Panaetium nostrum nobiscum haberemus,
Cic. Rep. 1, 10:Ciceronem secum,
id. Att. 4, 9, 2; cf.:ea legione, quam secum habebat,
Caes. B. G. 1, 8, 1:secum senatorem,
Cic. Verr. 2, 2, 31, § 77; cf.also: magnum numerum equitatus circum se,
Caes. B. G. 1, 18, 5:haec si habeat aurum, quod illi renumeret, faciat lubens,
Plaut. Bacch. 1, 1, 12; cf.:quid non habuisti quod dares? Habuisse se dicet, Cic. Scaur. § 19: quod non desit, habentem,
Hor. Ep. 2, 2, 52:qui in foro turbaque, quicum colloqui libeat, non habeant,
Cic. Rep. 1, 17.—With abstr. objects: quid illos, bono genere gnatos, opinanimi animi habuisse atque habituros dum vivent? Cato ap. Gell. 10, 3, 17:(β).quod uno et eodem temporis puncto nati dissimiles et naturas et vitas et casus habent,
Cic. Div. 2, 45, 95:febrim,
id. Fam. 7, 26, 1:instrumenta animi,
id. Rep. 3, 3:nec vero habere virtutem satis est, quasi artem aliquam, nisi utare,
id. ib. 1, 2:in populos perpetuam potestatem,
id. ib. 2, 27; cf.:in populum vitae necisque potestatem,
id. ib. 3, 14; so,potestatem,
id. ib. 2, 29; 32;36: eo plus auctoritatis,
id. ib. 3, 16:ornamenta dicendi,
id. de Or. 2, 28, 122; cf.:summam prudentiam summamque vim dicendi,
id. ib. 1, 20, 89:Q. Lucilius Balbus tantos progressus habebat in Stoicis, ut, etc.,
id. N. D. 1, 6, 15:neque quem usum belli haberent aut quibus institutis uterentur, reperiri poterat,
Caes. B. G. 4, 20 fin.:nonnullam invidiam ex eo, quod, etc.,
Cic. de Or. 2, 70, 283: nimiam spem, Cato ap. Gell. 13, 17, 1:spem in fide alicujus,
Cic. Inv. 1, 39, 71; cf.:tantum spei ad vivendum,
id. Att. 15, 20, 2; id. N. D. 3, 6, 14; cf.also: summam spem de aliquo,
id. Lael. 3, 11:odium in equestrem ordinem,
id. Clu. 55, 151:metum,
Prop. 3, 11 (4, 10), 6: consolationem [p. 834] semper in ore atque in animo, Cic. Fam. 5, 16, 2; cf. Varr. L. L. 6, § 56 Mull.:rogavi, ut diceret, quid haberet in animo,
Cic. Att. 8, 10:neque modum neque modestiam victores habere,
observe no bounds, Sall. C. 11, 4;v. modus: haec habebam fere, quae te scire vellem,
Cic. Att. 1, 6; cf.:haec habui de amicitia quae dicerem,
this is what I had to say, id. Lael. 27 fin.: fidem, gratiam, honorem, rationem; v. these nouns.—In a play on the word lumen: Arge, jaces; quodque in tot lumina lumen habebas Exstinctum est, the light for so many lights ( eyes), Ov. M. 1, 720.—With inf. (analog. to the Gr. echô), to have something to do, be able to do something:B.habeo etiam dicere quem contra morem majorum dejecerit, etc.,
Cic. Rosc. Am. 35, 100:de re publica nihil habeo ad te scribere,
id. Att. 2, 22, 6.—So with inf. or with the part. fut. pass. (ante-class. and post-Aug.), to have or be obliged to do something, I must do something:rogas, ut id mihi habeam curare,
Varr. R. R. 1, 1, 2:filius hominis, quod carne indui haberet in terra,
Lact. 4, 12, 15:habemus humiliare eum in signo,
id. 4, 18, 22:quod plurimae haereses haberent existere,
id. 4, 30, 2:etiam Filius Dei mori habuit,
Tert. Hab. Mul. 1:si inimicos jubemur diligere, quem habemus odisse?
id. Apol. 37:de spatiis ordinum eatenus praecipiendum habemus, ut intelligant agricolae, etc.,
Col. 5, 5, 3:praesertim cum enitendum haberemus, ut, etc.,
Plin. Ep. 1, 8, 12:si nunc primum statuendum haberemus,
Tac. A. 14, 44:cum respondendum haberent,
id. Or. 36.—Of inanim. or abstr. subjects:II.prima classis LXXXVIII. centurias habeat,
Cic. Rep. 2, 22:locus ille nihil habet religionis,
id. Leg. 2, 22, 57:humani animi eam partem, quae sensum habeat,
id. Div. 1, 32, 70:animus incorruptus agit atque habet cuncta, neque ipse habetur,
Sall. J. 2, 3:divinus animus mortale nihil habuit, Cic. Scaur. § 50: habet statum res publica de tribus secundarium,
id. Rep. 1, 42; cf.:nullum est genus illarum rerum publicarum, quod non habeat iter ad finitimum quoddam malum,
id. ib. 1, 28:ipsa aequabilitas est iniqua, cum habeat nullos gradus dignitatis,
id. ib. 1, 27:nulla alia in civitate...ullum domicilium libertas habet,
id. ib. 1, 31:nostri casus plus honoris habuerunt quam laboris,
id. ib. 1, 4; cf.:viri excellentis ancipites variique casus habent admirationem,
id. Fam. 5, 12, 5:habet etiam amoenitas ipsa illecebras multas cupiditatum,
id. Rep. 2, 4:quid habet illius carminis simile haec oratio?
id. ib. 1, 36:magnam habet vim disciplina verecundiae,
id. ib. 4, 6 et saep.:quomodo habere dicimur febrem, cum illa nos habeat,
Sen. Ep. 119 med.; cf.:animalia somnus habebat,
Verg. A. 3, 147; Ov. M. 7, 329:me somno gravatum Infelix habuit thalamus,
Verg. A. 6, 521; cf.:non me impia namque Tartara habent,
id. ib. 5, 734:habentque Tartara Panthoiden,
Hor. C. 1, 28, 9:qui (metus) major absentes habet,
id. Epod. 1, 18; Sen. Const. Sap. 7:et habet mortalia casus,
Luc. 2, 13:terror habet vates,
Stat. Th. 3, 549.In partic.A.Pregn., to have or possess property (mostly absol.):2.miserum istuc verbum et pessumum'st, habuisse et nihil habere,
Plaut. Rud. 5, 2, 34; cf. Ter. Ad. 4, 7, 10: qui habet, ultro appetitur: qui est pauper, aspernatur, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 792 P.:habet idem in nummis, habet idem in urbanis praediis,
Cic. Verr. 2, 3, 86, § 199; so,in nummis,
id. Att. 8, 10:in Salentinis aut in Brutiis,
i. e. to have possessions, id. Rosc. Am. 46, 132; cf. id. Verr. 2, 5, 18, § 45: nos quod simus, quod habeamus, etc., Curius ap. Cic. Fam. 7, 29, 1:et belli rabies et amor successit habendi,
Verg. A. 8, 327; cf.:amore senescit habendi,
Hor. Ep. 1, 7, 85; Phaedr. 3 prol. 21; Juv. 14, 207: quid habentibus auri nunquam exstincta sitis? Sil. 5, 264; so, habentes = hoi echontes, the wealthy, Lact. 5, 8, 7. —With an object - or relative-clause, to have the means, ability, or knowledge, i. e. to be in a condition, to be able, to know how to do or say any thing.(α).With an objectclause:(β).de Alexandrina re tantum habeo polliceri, me tibi cumulate satisfacturum,
Cic. Fam. 1, 5, 3:de re publica nihil habeo ad te scribere,
id. Att. 2, 22, 6:haec fere dicere habui de natura deorum,
this is the substance of what I had to say, id. N. D. 3, 39, 93; cf.:quid habes igitur dicere de Gaditano foedere?
id. Balb. 14, 33:habeo etiam dicere, quem de ponte in Tiberim dejecerit,
id. Rosc. Am. 35, 100:illud affirmare pro certo habeo, etc.,
Liv. 44, 22, 4:sic placet, an melius quis habet suadere?
Hor. Epod. 16, 23.—With a relat.-clause (usually with a negative: non habeo, quid faciam;B.or: nihil habeo, quod faciam, dicam, etc.): de quibus habeo ipse, quid sentiam: non habeo autem, quid tibi assentiar,
Cic. N. D. 3, 25, 64:de pueris quid agam, non habeo,
id. Att. 7, 19:usque eo quid arguas non habes,
id. Rosc. Am. 15, 45:quid huic responderet, non habebat,
id. Mur. 12, 26:nec quid faceret habebat,
id. Verr. 2, 4, 23, § 51; id. Off. 2, 2, 7:qui, quo se reciperent, non haberent,
Caes. B. G. 4, 38, 2:nihil habeo, quod ad te scribam,
Cic. Att. 7, 19:nil habeo, quod agam,
Hor. S. 1, 9, 19; and:nihil habeo, quod cum amicitia Scipionis possim comparare,
Cic. Lael. 27, 103.—To have in use, make use of, use (very rare, for the usual uti, opp. abuti):2.anulus in digito subter tenuatur habendo,
i. e. by use, by wearing, Lucr. 1, 312; cf.:aera nitent usu: vestis bona quaerit haberi,
Ov. Am. 1, 8, 51:quippe quas (divitias) honeste habere licebat, abuti per turpitudinem properabant,
Sall. C. 13, 2 Kritz; cf.:magnae opes innocenter paratae et modeste habitae,
Tac. A. 4, 44.—Hence,To hold, use, wield, handle, manage:C.nec inmensa barbarorum scuta, enormis hastas, inter truncos arborum perinde haberi quam pila,
Tac. A. 2, 14.— Trop.:quo modo rem publicam habuerint (majores), disserere,
Sall. C. 5, 9; cf.:reipublicae partes,
Tac. A. 4, 6 init. —To hold or keep a person or thing in any condition; to have, hold, or regard in any light:2.aliquem in obsidione,
Caes. B. C. 3, 31, 3:aliquem in liberis custodiis,
Sall. C. 47, 3; so,aliquem in custodiis,
id. ib. 52, 14:aliquem in vinculis,
id. ib. 51 fin.;for which also: in custodiam habitus,
i. e. put into prison and kept there, Liv. 22, 25; Tac. H. 1, 87; cf.:quo facilius omne Hadriaticum mare in potestatem haberet,
Caes. B. C. 1, 25 Oud. N. cr. (al. in potestate):cum talem virum in potestatem habuisset,
Sall. J. 112 fin. Kritz N. cr.:quae res eos in magno diuturnoque bello inter se habuit,
id. ib. 79, 3:alios in ea fortuna haberent, ut socii esse quam cives mallent,
Liv. 26, 24:aegros in tenebris,
Cels. 3, 18:aquam caelestem sub dio in sole,
Col. 12, 12, 1:in otio militem,
Liv. 39, 2, 6; cf.:legiones habebantur per otium,
Tac. H. 1, 31:externa sine cura habebantur,
id. A. 1, 79 init.:exercitus sine imperio et modestia habitus,
Sall. J. 44, 1:quos ille postea magno in honore habuit,
Caes. B. C. 1, 77, 2;for which: quos praecipuo semper honore Caesar habuit,
id. B. G. 5, 54, 4:habeo Junium (mensem) et Quintilem in metu,
i. e. I fear, Cic. Att. 6, 1, 14.— So with an adj. or a perf. part., to denote a lasting condition:ita me mea forma habet sollicitum,
Plaut. Most. 4, 2, 95 Lorenz; id. Men. 4, 2, 12; 21:miserrimum ego hunc habebo amasium,
id. Cas. 3, 3, 27 al.:laetum Germanicum,
Tac. A. 2, 57; 65:sollicitum habebat cogitatio,
Cic. Fam. 7, 3, 1; 2, 16, 2.—Hence,With a double object, esp. freq. with the part. perf. pass., to have, hold, or possess a person or thing in any quality or capacity, as any thing; to have, hold, or possess an action as completed, finished (a pregn. circumlocution for the perf.):3.cum haberet collegam in praetura Sophoclem,
Cic. Off. 1, 40, 144; cf. Quint. 10, 1, 93:an heredem habuerit eum, a quo, etc.,
id. 7, 2, 37:istaec illum perdidit assentatio, nam absque te esset, ego illum haberem rectum ad ingenium bonum,
Plaut. Bacch. 3, 3, 8:cur ergo unus tu Apollonidenses miseriores habes quam pater tuus habuit umquam?
Cic. Fl. 29, 71:obvium habuerunt patrem,
Quint. 7, 1, 29:reliquas civitates stipendiarias,
Caes. B. G. 1, 30, 3:quod (cognomen) habes hereditarium,
Cic. Rep. 6, 11:quae habuit venalia,
id. Verr. 2, 3, 62, § 144; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 11, 1:qui auro habeat soccis suppactum solum,
Plaut. Bacch. 2, 3, 98:me segregatum habuisse, uxorem ut duxit, a me Pamphilum,
have kept him away, aloof, Ter. Hec. 5, 1, 25; cf.:inclusum in curia senatum habuerunt,
Cic. Att. 6, 2, 8:(Romulus) habuit plebem in clientelas principum descriptam,
id. Rep. 2, 9: satis mihi videbar habere cognitum Scaevolam ex iis rebus, quas, etc., id. Brut. 40, 147; cf.:si nondum eum satis habes cognitum,
id. Fam. 13, 17, 3; ib. 15, 20 fin.: fidem spectatam jam et diu cognitam, id. Div. ap. Caecil. 4, 11:decumas ad aquam deportatas,
id. Verr. 2, 3, 14, § 36:domitas habere libidines,
id. de Or. 1, 43, 194:omnes philosophiae notos et tractatos locos,
id. Or. 33, 118; id. Rep. 2, 6:innumerabilia, quae collecta habent Stoici,
id. Div. 2, 70, 145: quantum in acie tironi sit committendum, nimium saepe expertum habemus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 3:quare velim ita statutum habeas, me, etc.,
Cic. Fam. 6, 2, 1: habeo absolutum suave epos ad Caesarem, id. Q. Fr. 3, 9, 6:in adversariis scriptum habere (nomen),
id. Rosc. Com. 3, 9:de Caesare satis dictum habebo,
id. Phil. 5, 19, 52:bellum habere susceptum,
id. Agr. 2, 6, 14:quam (domum) tu iam dimensam et exaedificatam animo habebas,
id. Att. 1, 6, 1:ut omnes labores, pericula consueta habeam,
Sall. J. 85, 7:compertum ego habeo,
id. Cat. 58, 1; cf. Nep. Att. 17 fin.; 18, 1: neque ea res falsum ( part. perf. pass.) me habuit, Sall. J. 10, 1 al. From this use is derived the compound perf. of the Romance languages: ho veduto, j'ai vu, qs. habeo visum, I have seen).—Also, with a double object, to make, render:4.praecipit ut dent operam, uti eos quam maxime manifestos habeant,
Sall. C. 41, 5:qui pascua publica infesta habuerant,
Liv. 39, 29, 9; 34, 36, 3:necdum omnia edita facinora habent,
id. 39, 16, 3; 31, 42, 1:anxium me et inquietum habet petitio Sexti,
Plin. Ep. 2, 9, 1:sed Pompeium gratia impunitum habuit,
kept, Vell. 2, 1, 5.—Hence:5.in aliquo (aliqua re), aliquem (aliquid) habere (rare): ea si fecissem, in vestra amicitia exercitum, divitias, munimenta regni me habiturum,
Sall. J. 14, 1:in vobis liberos, parentes, consanguineos habeo,
Curt. 6, 9, 12:majora in eo obsequia habiturus,
Just. 8, 6, 6; cf. Cic. Fam. 2, 16, 5.—To have or hold a person in any manner, to treat, use:6.is, uti tu me hic habueris, proinde illum illic curaverit,
Plaut. Capt. 2, 2, 64:equitatu agmen adversariorum male habere et carpere,
Caes. B. C. 1, 63, 2; cf. Cels. 3, 20; 3, 21:exercitum luxuriose nimisque liberaliter habere,
Sall. C. 11, 5 Kritz; cf.:eos ille non pro vanis hostibus, ut meriti erant, sed accurate et liberaliter habuit,
id. J. 103, 5; 113, 2:Fabiis plurimi (saucii) dati, nec alibi majore cura habiti,
Liv. 2, 47, 12; 29, 8, 6; 37, 34, 5:video quam molliter tuos habeas,
Plin. Ep. 5, 19, 1:militant vobiscum, qui superbe habiti rebellassent,
Curt. 8, 8, 11:virgines tam sancte habuit,
id. 3, 12, 21; 4, 10, 33:male habere aliquem,
Nep. Eum. 12, 1:neque conjugem et filium ejus hostiliter haberi,
Tac. A. 2, 10.—With se, and sometimes mid. or neut., to hold or keep himself or itself in a certain manner, i. e. to be constituted or situated, to find one's self, to be, in any manner.(α).Habere se:(β).Tironem Patris aegrum reliqui...et quamquam videbatur se non graviter habere, tamen sum sollicitus, etc.,
Cic. Att. 7, 2, 3:praeclare te habes, cum, etc.,
id. Verr. 2, 2, 61, § 149:ipsi se hoc melius habent quam nos, quod, etc.,
id. Att. 11, 7, 4:Bene habemus nos,
id. ib. 2, 8, 1:ego me bene habeo,
am well, Tac. A. 14, 51: praeclare se res habeat ( is well), si, etc., Cic. de Or. 1, 25, 114:male se res habet, cum, quod virtute effici debet, id tentatur pecunia,
id. Off. 2, 6, 22; cf. id. de Or. 2, 77, 313:quae cum ita se res haberet, tamen, etc.,
id. Verr. 2, 2, 50, § 124; cf.:ita se res habet, ut ego, etc.,
id. Quint. 1, 2:sic profecto res se habet,
id. de Or. 2, 67, 271:scire aveo, quomodo res se habeat,
id. Att. 13, 35, 2; cf. id. de Or. 2, 32, 140:ut se tota res habeat,
id. Verr. 2, 2, 5, § 15; cf.:ut meae res sese habent,
Ter. Phorm. 5, 4, 1.—Mid.:(γ).virtus clara aeternaque habetur,
exhibits itself, is, continues, Sall. C. 1, 4:sicuti pleraque mortalium habentur,
as for the most part happens in human affairs, id. ib. 6, 3.—Neutr. (as also the Gr echô): Tullia nostra recte valet: Terentia minus belle habuit, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1:D.volui animum tandem confirmare hodie meum, Ut bene haberem filiae nuptiis,
I might enjoy myself, Plaut. Aul. 2, 8, 2: qui bene habet suisque amicis est volup, id. [p. 835] Mil. 3, 1, 130:bene habent tibi principia,
Ter. Phorm. 2, 3, 82:bene habet: jacta sunt fundamenta defensionis,
it is well, Cic. Mur. 6, 14; Liv. 8, 6:magnum narras, vix credibile! atqui sic habet,
so it is, it is even so, Hor. S. 1, 9, 53: illasce sues sanas esse habereque recte licere spondesne? Formula emendi, ap. Varr. R. R. 2, 4, 5; 2, 3, 5.—To hold, account, esteem, consider, regard a person or thing in any manner or as any thing; to think or believe a person or thing to be so or so:2.aliquem fidelem sibi habere,
Plaut. Bacch. 3, 3, 87:deos aeternos et beatos,
Cic. N. D. 1, 17, 45:id habent hodie vile et semper habuerunt,
id. Balb. 22, 51:maximam illam voluptatem habemus, quae, etc.,
id. Fin. 1, 11, 37:eum nos ut perveterem habemus... nec vero habeo quemquam antiquiorem,
id. Brut. 15, 61:Ut et rex et pater habereter omnium,
id. Rep. 1, 36; 2, 21:parentem Asiae et dici et haberi,
id. Q. Fr. 1, 1, 10 fin.:eos dicit esse habitos deos, a quibus, etc.,
id. N. D. 1, 15, 38:cum esset habendus rex, quicumque genere regio natus esset,
id. Rep. 1, 33; cf. id. ib. 2, 12 fin.: non habeo nauci Marsum augurem, Poet. ap. Cic. Div. 1, 58, 132:cujus auctoritas in iis regionibus magni habebatur,
Caes. B. G. 4, 21, 7:nihil pensi habere,
Quint. 11, 1, 29; cf.also: an perinde habenda sit haec atque illa,
id. 7, 3, 11:sese illum non pro amico, sed pro hoste habiturum,
Caes. B. G. 1, 44, 19; so,aliquem pro hoste,
Liv. 2, 20; Curt. 6, 2 al.:nisi in provincia relictas rationes pro relatis haberem,
Cic. Fam. 5, 20, 2:licet omnia Italica pro Romanis habeam,
Quint. 1, 5, 56; 12, 10, 73:istuc jam pro facto habeo,
Cic. Att. 13, 1, 2:Pompeium pro certo habemus per Illyricum proficisci in Galliam,
to consider as certain, id. ib. 10, 6 fin.:id obliviscendum, pro non dicto habendum,
Liv. 23, 22, 9:hoc velim in maximis rebus et maxime necessariis habeas,
Cic. Att. 5, 5 fin.:aliquem in deorum numero,
id. N. D. 1, 14, 36:aliquem in hostium numero,
Caes. B. G. 1, 28, 1:aliquem suorum In numero,
Hor. S. 2, 6, 41;for which also: hostium numero haberi,
Cic. Att. 11, 6, 6:numero impiorum ac sceleratorum haberi,
Caes. B. G. 6, 13, 7; cf. also Quint. 3, 7, 2:quem Aegyptii nefas habent nominare,
Cic. N. D. 3, 22, 56:mutare nefas habent,
Quint. 12, 8, 6:nec tamen est habendum religioni, nocentem aliquando defendere,
to scruple, make a conscience of, Cic. Off. 2, 14, 51; cf.:nec eam rem habuit religioni,
id. Div. 1, 35, 77:quando tu me bene merentem tibi habes despicatui,
you despise, Plaut. Men. 4, 3, 19:non sic ludibrio tuis factis habitus essem,
Ter. Hec. 4, 1, 11.—Hence: sic habeto, or sic habeas aliquid, or with an object-clause, hold or judge thus, be convinced or persuaded, believe, know:sed hoc nihil ad te: illud velim sic habeas, uod intelliges, etc.,
Cic. Fam. 3, 13, 2:unum hoc sic habeto: si, etc.,
id. ib. 2, 6 fin.:sic habeto: omnibus, etc.,
id. Rep. 6, 13:enitere et sic habeto, non esse te mortalem, sed corpus hoc,
id. ib. 6, 24; so with an object-clause, id. Fam. 2, 10, 1; 16, 4, 4.—Without sic:id primum ergo habeto, non sine magna causa, etc.,
Cic. Fam. 13, 29, 2:tantum habeto, civem egregium esse Pompeium, etc.,
id. ib. 2, 8, 2.—To take, accept, bear, submit to, endure:E.neque cuiquam mortalium injuriae suae parvae videntur: multi eas gravius aequo habuere,
Sall. C. 51, 11:egestas facile habetur sine damno,
id. ib. 6, 37:quae in praesens Tiberius civiliter habuit, sed, etc.,
Tac. A. 4, 21:neque tantum maleficium impune habendum,
id. ib. 3, 70;12, 48: nec ita aegre habuit filium id pro parente ausum,
Liv. 7, 5, 7 Weissenb.—To hold, have possession of, occupy, a place:2.urbem Romam condidere atque habuere initio Trojani,
Sall. C. 6, 1:qui mortales initio Africam habuerint,
id. J. 17, 7; 18, 1; cf.Siciliam et Sardiniam per legatos habuit,
rule, administer, Flor. 4, 2, 22:urbem Romanam a principio reges habuere,
Tac. A. 1, 1:Hispaniae tribus legionibus habebantur,
id. ib. 4, 5; 12, 54.—More freq. neutr., to dwell, live anywhere (perh. only ante-class.; in good prose habito is used instead): quae Corinthum arcem altam habetis, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6, 1 (Trag. v. 294 Vahl.):F. G.ille geminus qui Syracusis habet,
Plaut. Men. prol. 69: quis istic habet? id. Bacch. 1, 2, 6:ubi nunc adulescens habet?
id. Trin. 1, 2, 156:apud aedem Junonis Lucinae, ubi aeditumus habere solet,
Varr. L. L. 5, § 50 Mull.; cf.:situm formamque et universorum castrorum et partium, qua Poeni, qua Numidae haberent...specularentur,
Liv. 30, 4, 2 (but v. Weissenb. ad loc.).—To have in one's mind, to know, be acquainted with:H.siquidem istius regis (Anci) matrem habemus, ignoramus patrem,
Cic. Rep. 2, 18 fin.: habes consilia nostra;nunc cognosce de Bruto,
there you have, such are, id. Att. 5, 21, 10:habetis igitur primum ortum tyranni,
id. Rep. 2, 27:habetis sermonem bene longum hominis,
id. de Or. 2, 88, 361; cf.also: habes nostras sententias,
Suet. Claud. 4:habes, quae fortissime de beata vita dici putem,
Cic. Tusc. 5, 28 fin.; cf. id. de Or. 2, 71, 291. —To have as a habit, peculiarity, or characteristic:K.habebat hoc omnino Caesar: quem plane perditum aere alieno egentemque cognorat, hunc in familiaritatem libentissime recipiebat,
Cic. Phil. 2, 32, 78; id. Pis. 32, 81.—To hold, to make, do, perform, prepare, utter, pronounce, produce, cause:L.alium quaerebam, iter hac habui,
made, directed, Ter. Eun. 5, 9, 35; cf.:ex urbe profectus iter ad legiones habebat,
Caes. B. C. 1, 14, 3; so,iter,
id. ib. 1, 51, 1; 3, 11, 2; 3, 106, 1; Cic. Q. Fr. 2, 6, 2:vias,
Luc. 2, 439:C. Cato contionatus est, comitia haberi non siturum, si, etc.,
to be held, Cic. Q. Fr. 2, 6, 6:senatum,
id. ib. 2, 13, 3; id. Fam. 1, 4, 1; Caes. B. C. 1, 2, 1:concilia,
id. B. G. 5, 53, 4:contionem,
Cic. Att. 4, 1, 6:censum,
id. Verr. 2, 2, 55, § 138:delectum (militum),
id. Phil. 5, 12, 31; id. Fam. 15, 1 fin.; Caes. B. G. 6, 1;v. delectus: ludos,
Suet. Rhet. 1:sermonem,
Cic. Tusc. 1, 24, 57; cf.:orationem,
to deliver, id. Rep. 1, 46:multis verbis ultro citroque habitis,
id. ib. 6, 9 fin.:disputationem,
id. ib. 1, 7; Caes. B. G. 5, 30, 1:dialogum,
Cic. Att. 2, 9, 1:verba,
id. de Or. 2, 47, 190:querelam de aliquo apud aliquem,
id. Q. Fr. 1, 2, 1, § 2:controversiam de fundo cum aliquo,
id. Fam. 13, 69, 2 et saep.:deinde adventus in Syriam primus equitatus habuit interitum,
caused, occasioned, Cic. Prov. Cons. 4, 9; cf. id. Div. 2, 46, 96:latrocinia nullam habent infamiam, quae extra fines cujusque civitatis fiunt,
Caes. B. G. 6, 23, 6.—Habere in animo (or simply animo), with an objectclause, to have in mind, to intend, to be disposed, inclined to do any thing (=propositum habere, constituisse, decrevisse):M.istum exheredare in animo habebat,
Cic. Rosc. Am. 18, 52; id. Att. 1, 17, 11:hoc (flumen) neque ipse transire in animo habebat neque hostes transituros existimabat,
Caes. B. G. 6, 7, 5:neque bello eum invadere animo habuit,
Liv. 44, 25, 1 dub (al. in animo), v. Drak. ad h. l.—Habere sibi or secum aliquid, to keep to one's self (lit. and trop.):N.clamare coeperunt, sibi ut haberet hereditatem,
Cic. Verr. 2, 2, 19, § 47:per vindicationem his verbis legamus: DO LEGO, CAPITO, SUMITO, SIBI HABETO,
Ulp. Fragm. 24, 3; cf. ib. § 5; Gai. Inst. 2, 209.—So the formula used in divorces:res tuas tibi habeas or habe,
Plaut. Am. 3, 2, 47; Sen. Suas. 1, § 7:illam suam suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis,
Cic. Phil. 2, 28, 69. —Comic. transf.:apage sis amor: tuas tibi res habeto,
Plaut. Trin. 2, 1, 32.— Trop.:secreto hoc audi, tecum habeto, ne Apellae quidem liberto tuo dixeris,
Cic. Fam. 7, 25, 2:verum haec tu tecum habeto,
id. Att. 4, 15, 6.—Of a sweetheart, to have, to possess, enjoy:O.postquam nos Amaryllis habet, Galatea reliquit,
Verg. E. 1, 31; Tib. 1, 2, 65; Prop. 3, 8 (4, 7), 22:duxi, habui scortum,
Plaut. Bacch. 4, 10, 6; Ter. And. 1, 1, 58: cum esset objectum, habere eum Laida;habeo, inquit, non habeor a Laide,
Cic. Fam. 9, 26, 2.—Gladiatorial t. t., of a wounded combatant: hoc habet or habet, he has that (i. e. that stroke), he is hit:2.desuper altus equo graviter ferit atque ita fatur: Hoc habet,
Verg. A. 12, 296; Prud. Psych. 53.—Transf.:A.hoc habet: reperi, qui senem ducerem,
Plaut. Most. 3, 2, 26; id. Rud. 4, 4, 99: egomet continuo mecum;Certe captus est! Habet!
Ter. And. 1, 1, 56 (id est vulneratus est. Habet enim qui percussus est: et proprie de gladiatoribus dicitur, Don.).—Hence: hăbĭtus, a, um, P. a., held or kept in a certain condition, state, humor (ante-class.).In gen.1.Lit.: equus nimis strigosus et male habitus, Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11; v. in the foll.—2.Trop.:B.ut patrem tuum vidi esse habitum, diu etiam duras (lites) dabit,
Ter. Heaut. 2, 4, 22.—In partic., physically, well kept, well conditioned, fleshy, corpulent:corpulentior videre atque habitior,
Plaut. Ep. 1, 1, 8:si qua (virgo) est habitior paulo, pugilem esse aiunt, deducunt cibum,
Ter. Eun. 2, 3, 23: (censores) equum nimis strigosum et male habitum, sed equitem ejus uberrimum et habitissimum viderunt, etc., Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11. -
14 trepidus
trĕpĭdus, a, um, adj. [root in Gr. trepô, to turn, put to flight; cf. Lat. torqueo (cf. Fest. p. 367 Müll.); prop. scared; hence], restless, agitated, anxious, solicitous, disturbed, alarmed, in a state of trepidation, etc. (not. freq. in prose till the Aug. per.;b.perh. not at all in Cic. and Cæs.): tum trepidae inter se coëunt pennisque coruscant (apes),
in a hurry, Verg. G. 4, 73; so,Dido,
id. A. 4, 642 Serv.:hic galeam tectis trepidus rapit,
id. ib. 7, 638;9, 233: trepidi improviso metu,
Sall. J. 97, 5; cf.:curia maesta ac trepida ancipiti metu,
Liv. 2, 24, 3:Romae nocturnus terror ita ex somno trepidam repente civitatem excivit,
id. 8, 37, 6:trepidi formidine portas Explorant,
Verg. A. 9, 169; Just. 2, 13, 9. — ( b) With gen.:illae (apes) intus trepidae rerum per cerea castra Discurrunt,
Verg. A. 12, 589:Messenii trepidi rerum suarum,
Liv. 36, 31, 5; so,rerum suarum,
id. 5, 11, 4:salutis,
Sil. 12, 13:admirationis ac metus,
Tac. A. 6, 21 fin.:tubarum,
Stat. Th. 11, 325. —Of things:illud (ferrum) in trepidā submersum sibilat unda,
Ov. M. 12, 279 (Merkel, tepidā); cf.:et foliis undam trepidi despumat aheni,
i. e. bubbling, foaming, Verg. G. 1, 296:venae,
Ov. M. 6, 389:pes,
id. ib. 4, 100:ōs,
id. ib. 5, 231:vultus,
id. ib. 4, 485:cursus,
Verg. A. 4, 672:terror,
Lucr. 5, 41:metus,
Ov. Tr. 3, 1, 54; Plin. 2, 7, 5, § 15:tumultus belli,
Lucr. 3, 846:certamen,
Hor. Ep. 1, 19, 48:motus,
Ov. M. 8, 606:fletus,
id. ib. 4, 673:in re trepidā,
in a critical situation, perilous juncture, Liv. 1, 27, 7; 4, 46, 8; 26, 5, 7; cf. in plur.:in trepidis rebus,
id. 4, 17, 8; 4, 56, 8; Tib. 2, 3, 21; Hor. C. 3, 2, 5; Sil. 7, 1; cf. Sall. J. 91, 5:incerta et trepida vita,
Tac. A. 14, 59; so,vita,
id. ib. 4, 70 fin.:litterae,
i. e. announcing danger, bringing alarming news, Curt. 7, 1, 36; so,nuntius,
Just. 31, 2, 8.— Adv.: trĕpĭdē, hastily, in a state of confusion or alarm, with trepidation:trepide concursans,
Phaedr. 2, 5, 2:classis trepide soluta,
Liv. 22, 31, 5; so,relictis castris,
id. 7, 11, 1:deserta stativa,
id. 10, 12, 6:trepide anxieque certare,
Suet. Ner. 23.
См. также в других словарях:
admiration — [ admirasjɔ̃ ] n. f. • XIIe; lat. admiratio 1 ♦ Vx Étonnement devant qqch. d extraordinaire ou d imprévu. 2 ♦ Sentiment de joie et d épanouissement devant ce qu on juge supérieurement beau ou grand. ⇒ émerveillement, enthousiasme, ravissement. «… … Encyclopédie Universelle
Hyposmocoma — Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Arthropoda Class: Insecta … Wikipedia
Hyposmocoma — Hyposmocoma … Wikipédia en Français
Benedict XIV — Pope Benedict XIV † Catholic Encyclopedia ► Pope Benedict XIV (PROSPERO LORENZO LAMBERTINI.) Son of Marcello Lambertini and Lucretia Bulgarini, b. at Bologna 31 March, 1675; d. 3 May, 1758. His early education was received from… … Catholic encyclopedia
Pope Benedict XIV — Pope Benedict XIV † Catholic Encyclopedia ► Pope Benedict XIV (PROSPERO LORENZO LAMBERTINI.) Son of Marcello Lambertini and Lucretia Bulgarini, b. at Bologna 31 March, 1675; d. 3 May, 1758. His early education was received from… … Catholic encyclopedia
Hyposmocoma — Hyposmocoma … Wikipédia en Français
Hyposmocoma — ? Hyposmocoma Hyposmocoma inversella … Википедия
ACCEPTORIA Ars — ab Acceptor, i. e. Accipiter, Glossae veteres Lat. Graec. Acceptor εἵραξ, Δοχἐυς: Vox frequens in antiquis Legibus, nec Lucilio neglecta, qui dixit: Exta acceptoris et unguis. Ars est accipitraria, quam non fuisse ante Frider. Barbarosiam iam.… … Hofmann J. Lexicon universale
AMERICA — quae ob immensam suam longitudinem (Circulum enim utrumque, Arcticum et Antatcticum pertinigt, et transit) Novus orbis hodie vocatur, vereribus incognita mansit usque ad A. C. 1492. quô primum a Christophoto Columbo Genuensi, et Americo Vesputio… … Hofmann J. Lexicon universale
ARISTEAS — Proconnesius genere, emicuit Cyri et Croesi temporibus, fil. Democharis, aut Caustrobii, Theogoniam scripsisse dicitur, Suidae verbis, καταλογάδην εἰς ἔπηα, Oratione solutâ ad versus mille. Sic interpres habet Admylius Portus, quem sequitur Vosl … Hofmann J. Lexicon universale
ONEAL — nomen illustris in Hibernia olim Familiae, ex praefixa lit. O. et nomine Neal, conflatum, de qua vide in voce Tironi, seu Tironensis Comitat. Eandem literam O. alios quoque Hiberniae Optimates pro more gentis nominibus suis praefigere, notat… … Hofmann J. Lexicon universale
